Plots Plots 1minuut

Trailer Het leven, een gebruiksaanwijzing

De trailer van Het leven, een gebruiksaanwijzing. De nieuwe 14-delige audioserie van de makers van Toendra en Plots. Binnen elke aflevering staat één vraag centraal die simpel en praktisch geformuleerd is, maar die op de een of andere manier wringt. Vragen als ‘Hoe te vergeten?’, ‘Hoe niets te doen?’ en ‘Hoe een bittere pil te slikken?’. Het leven, een gebruiksaanwijzing wordt vanaf 18 september wekelijks uitgezonden in RadioDoc.

Jair Stein - 13 september 2016

# 34. Het vervolg

Sommige verhalen gaan ongemerkt verder, zelfs na de laatste bladzijde of de laatste woorden. In deze laatste aflevering van Plots gaan we terug naar mensen die we eerder portretteerden, wiens bijzondere verhaal nog niet afgesloten bleek te zijn.

Beluister hier de hele uitzending:


INTRO EN AKTE 1: De nietmachine en andere geschenken

Het begon als een sprookje. Drie dagen nadat Chris Bajema op de radio had verteld dat zijn fiets total loss was gereden, vindt hij een envelopje op de deurmat met daarin een kaartje. De afzender is Jan, een totale onbekende, die hem ‘een werkend rijwiel’ aanbiedt. In de aflevering Weldoeners (#3) maakte Chris Bajema een verhaal over deze bijzondere jongen (De fiets), die er een levensdoel van maakt om mensen dingen terug te geven. Maar al gauw wordt duidelijk dat Jan grote problemen heeft. Het geven is deel van een ziektebeeld, dat hem steeds verder isoleert van de mensen om hem heen.

Na de uitzending probeerde Chris contact te krijgen met Jan, maar krijgt geen bericht terug. Tot hij een jaar later een email ontvangt van zijn vader.

Een verhaal gemaakt door Chris Bajema.

AKTE 2: Een puber van twee

Toen we Martijn en zijn familie opzochten voor de aflevering Praktische oplossingen (#17), was hij een jongen van 12 met het verstand van een peuter. Martijn had continu aandacht nodig en raakte snel in paniek bij onbekende situaties. Vader Hans Innemee loste dit probleem als volgt op: hij kocht een paar planken en spijkers, trok zich terug in zijn atelier en bouwde een brievenbus. Het was een ongelofelijk succes: Martijn werd er rustig van, hij kon eindeloos brievenbus”>‘posten’. En dat gaf zijn ouders en zussen weer de kans om af en toe even op adem te komen.

Inmiddels is voor Martijn de pubertijd aangebroken, en met de hormonen komen nieuwe problemen, die om nieuwe oplossingen vragen.

Een verhaal gemaakt door Bente Hamel en Malu Peeters.


AKTE 3: Terugkeren

Sander is 37, een intelligente, grappige, kwetsbare en soms ook intimiderende man met een schizo-affectieve stoornis met wie je je desondanks makkelijk kunt identificeren. Hij wil maar een ding: zichzelf blijven. Want hij was niet zichzelf toen hij 10 jaar geleden in een psychose iemand vermoordde. Maar wie is hij wel? Sander weet het niet. Dat maakt de terugkeer van de TBS-kliniek naar de samenleving zo ingewikkeld.

In de kliniek mochten we Sander niet interviewen. Daarom hield hij voor de aflevering Lief Dagboek (#22) een dagboek bij. Een jaar later is hij dichter bij de vrijheid en mogen we hem spreken. Over de moeizame pogingen weer deel te worden van de maatschappij en de worsteling om zichzelf te accepteren en echt contact te vinden buiten de inrichting.

Een verhaal gemaakt door Tjitske Mussche en Esma Linnemann.


Extra aktes

Op verzoek van jullie, de luisteraars, hebben we contact gezocht met vele anderen die indruk maakten in eerdere uitzendingen van Plots, om te kijken wat er sindsdien in hun levens was gebeurd. Het leidde tot bijzondere telefoongesprekken met drie vrouwen die zich toevalligerwijs allemaal in het buitenland bevinden.

Research: Bente Hamel, Katinka Baehr en Esma Linnemann.
Interview en montage: Jair Stein.

AKTE 4: Bericht uit de woestijn

Het lijkt een onwaarschijnlijke combinatie: Marian, oud-lerares uit Rotterdam die kamelentochten organiseert in Marokko en Achmed, een traditionele nomade met een vrouw en zes kinderen. Ondanks het feit dat hij al een gezin heeft, krijgen Marian en Achmed een liefdesrelatie. In de aflevering De Baas (# 25) vertelde Marian over haar pogingen deze menage à trois te managen. Anderhalf jaar later bellen we haar op in de woestijn.


AKTE 5: Dromen van Maxima

De familie Omerovic heeft zichzelf telkens opnieuw uitgevonden. Het bestaan dat ze hadden opgebouwd in Bosnië, moesten ze bij de belegering van de stad Sarajevo achter zich laten. Ze kwamen naar Nederland waar ze van nul af aan moesten beginnen, en ze stonden erop om dat op eigen kracht te doen, zonder vluchtelingenstatus of hulp van de overheid. Met hard werk en een inventieve geest slaagden ze er in om hun oude status terug te krijgen. Maar net toen alles goed leek te gaan, kreeg de oudste dochter Ena last van heimwee, en besloot het gezin om terug te keren naar Sarajevo en voor de derde keer opnieuw te beginnen. Toen we de familie voor het laatst spraken voor de aflevering De wonderlijke avonturen van de familie Omerovic (#19), waren ze blij om terug te zijn in het land dat ze beschouwen als ‘hun biologische moeder’. Nu, twee jaar later, bellen we Narcisa en Ena op om te kijken of ze nog altijd gelukkig zijn met hun keuze.


AKTE 6: Kleine aanpassingen

Donya is een geëmancipeerde vrouw die haar mening niet kan verbergen. Een lastige eigenschap, als je in een land leeft waar vrouwen weinig te vertellen hebben en het collectief belangrijker is dan het individu. Zomer 2012 emigreerde Donya van Nederland naar Afghanistan, waar ze geboren is maar al sinds haar vijfde niet meer woont. Ze ging terug om te trouwen met haar neef Omar en leeft met haar schoonfamilie in Kabul. Voor Plots hield Donya een audiodagboek bij van de eerste tijd in Afghanistan, waarin ze met verbazing naar de nieuwe wereld kijkt waarin ze is beland. Ze sprak met liefde over haar nieuwe familie, maar had ook moeite met de krampachtige houding tegen vrouwen in het land, het gebrek aan vrijheid en het feit dat iedereen, zelfs wildvreemde jongetjes op straat, haar zomaar de les konden lezen. Anderhalf jaar later bellen we Donya op.


Een vervolg?

Onze dank gaat uit naar alle mensen die hun ongelofelijke verhalen met ons wilden delen en naar iedereen die er met plezier en enthousiasme naar heeft geluisterd. Deze website is nog tot maart in de lucht. Pluk de verhalen eraf en stuur ze door aan anderen. Dit was hoogstwaarschijnlijk de allerlaatste aflevering van Plots. Maar je weet het nooit. Soms beginnen verhalen pas als ze net afgelopen lijken te zijn…

Jair Stein - 27 december 2013

# 33. Een simpele rekensom

Verhalen over mensen die de complexe werkelijkheid proberen te vangen in eenvoudige rekensommen. Over een man die uitrekent hoe hij het beste aan gratis eten kan komen; tips om met behulp van optelsommen je relatie te verbeteren, en mensen die proberen te berekenen wat de prijs is van een mensenleven.

Beluister hier de complete uitzending:


INTRO: Een hap eten

Stijn is directeur van een reclamebureau en houdt van lekker eten. Koken is echter niet zijn sterkste kant. Om te voorkomen dat hij elke dag geld kwijt is aan restaurants, verzint hij een business-plan om aan gratis maaltijden te komen. Volgens zijn eigen berekeningen kan het bijna niet mislukken. Een verhaal gemaakt door Esma Linnemann,


AKTE 1: -20

Wat te doen als je je begint te ergeren aan je geliefde? Erover praten is één optie. Maar het kan ook anders. Want soms zegt de uitkomst van een rekensom meer dan duizend woorden. Een verhaal gemaakt door Prosper de Roos.


AKTE 2: Een redelijke prijs

Jarenlang had de farmaceutische industrie amper interesse in zeldzame ziektes. Sinds kort hebben bedrijven ontdekt dat er aan deze ‘weesziektes’ ook winst te behalen valt, waardoor patiënten die eerst buiten de boot vielen eindelijk geholpen kunnen worden. Er is slechts één probleem: de nieuwe weesgeneesmiddelen kosten soms honderdduizenden euro’s per patiënt per jaar, waardoor de samenleving het nauwelijks kan opbrengen om ze te vergoeden. Daarom moeten rekenaars zich over pijnlijke vragen buigen: Hoeveel kost een patiënt de samenleving, en hoeveel levert hij de maatschappij op? Hoeveel willen we betalen om een leven te redden of een ernstige ziekte te behandelen? Wat is het ons waard als iemand wel beter wordt van een medicijn, maar niet geneest? Radiomaker Laura Stek en onderzoeksjournalist Ivo van Woerden gingen voor Plots op zoek naar antwoorden.

Jair Stein - 24 november 2013

# 32. De ander

De meeste mensen spelen de hoofdrol in hun eigen leven, maar wat gebeurt er als een ander zich op de voorgrond dringt? In Plots obsessies met een boze overbuurjongen, en de liefdevolle wurggreep van een behoeftige echtgenoot, een verwaarloosde moeder en een zwerm overenthousiaste hulpverleners.

Beluister hier de hele uitzending:


INTRO: Fietsslot

Jair probeert zijn overbuurjongetje, die zijn fiets op een weinig sociale wijze geparkeerd heeft, de lessen van redelijkheid bij te brengen. Hij houdt een vaderlijk betoog en hoopt op begrip en stotterende excuses. De praktijk is anders. Een verhaal gemaakt door Jair Stein.


AKTE 1: Weesmoeder

Hennie’s moeder Grete is een excentrieke vrouw, die erg bot en onbeschoft kan zijn tegen anderen, en vrijwel niemand vertrouwt. Zo denkt Grete dat mensen alleen bij haar op visite komen om stookkosten uit te sparen. Als iemand een gesprekje met haar aanknoopt zegt Grete na afloop: ‘Ze hebben me weer staan uithoren.’ Maar achter deze achterdochtige houding gaat een verdriet schuil, dat Hennie’s leven in de grip houdt. Een verhaal gemaakt door Bente Hamel en Richtje Reinsma.


AKTE 2: Halte voor asocialen

Netty en Roel zijn jong en ambitieuze hulpverleners als ze begin jaren zestig komen te werken in Parkwijk. In deze bijzondere wijk in Haarlem zijn probleemgezinnen bij elkaar gezet; ze hebben schulden, voeden hun kinderen niet op, en kampen met verslavingen en gezondheidsklachten.In Parkwijk moeten deze ‘asociale’ gezinnen onder de strakke leiding van een groep hulpverleners een normaal bestaan opbouwen. Netty en Roel beginnen met goede moed, maar gaandeweg gaan ze twijfelen; aan de bewoners van Parkwijk, en aan hun eigen ambities. Want kun je een ander veranderen, en hoe ver mag je gaan? Een verhaal gemaakt door René van Es.

Met dank aan Christel Jansen. auteur van het boek ‘De Woonschool’, een bijzondere familiegeschiedenis over opgroeien in een zwakbegaafd gezin.

AKTE 3: Voor eeuwig

Margot (82) is al 42 jaar getrouwd met Beer (71), een sprankelende, intellectuele man. Beer is de liefde van haar leven, maar deze liefde wordt nu op de proef gesteld. Want hoe te leven met een man die zichzelf niet meer is? Een verhaal gemaakt door Irene Houthuijs.

Jair Stein - 25 oktober 2013

# 31. Vooruit dan maar

Verhalen van mensen die zich gedwongen voelen een belangrijk besluit te nemen en ondanks angsten, twijfels of frisse tegenzin, toch maar in het diepe springen.

Beluister hier de hele uitzending:

INTRO: Een lange wandeling

Jan is voor het eerst op een naaktcamping en gaat ook voor het eerst bloot boodschappen doen. Maar de winkel is verder weg dan hij had gedacht. Een verhaal gemaakt door Jair Stein.


AKTE 1: Één zin

Lange tijd droomde Freddy van een eigen bus. Een bus waarmee hij langs zou gaan bij zijn vele vriendinnen, die allemaal kinderen van hem zouden hebben. Hij zou glijbanen voor ze maken en fietsjes repareren en het belangrijkste: hij zou altijd weer weg kunnen. Freddy wilde vader zijn, zonder vader te hoeven zijn. Maar één losse opmerking van een vage kennis brengt hem op andere gedachten. Een verhaal gemaakt door door Tjitske Mussche en Richtje Reinsma.


AKTE 2: Een kleine stap

Stella reist niet op donderdag. In de trein zit ze altijd voorin, de bus laat ze vaak voorbijrijden en de metro mijdt ze volledig. Tot ze beseft dat er iets moet veranderen. Een verhaal gemaakt door Prosper de Roos.


AKTE 3: De ideale werknemer

Rob is gemeenteambtenaar, maar neemt zijn werk nauwelijks serieus. Hij raakt dan ook snel in conflict met zijn nieuwe baas die druipt van de ambitie. Als Rob zijn baan dreigt te verliezen neemt hij een radicaal besluit: hij gaat alles doen wat zijn baas van hem vraagt. Een verhaal gemaakt door Bente Hamel en Esma Linnemann.


Jair Stein - 25 september 2013

# 30. Redders in nood

Twee verhalen over mensen die anderen willen helpen, ondanks de gevolgen en ongeacht of het helpt of niet. Een vrouw schiet te hulp bij zielige vissen, dove honden en een aanwaaiende tiener; een echtpaar redt honderden mensen het leven, maar hun eigen kinderen moeten het zonder hun ouders stellen.

Beluister hier de hele uitzending:


INTRO EN AKTE 1: De hopeloze helper

Cas is 12 jaar oud als hij voor het eerst komt spelen bij zijn vriendje Max. Het gaat zo slecht thuis, dat hij steeds vaker bij hem langsgaat en steeds langer blijft. Cas heeft het juiste adres uitgekozen: Lucette, de moeder van Max, is iemand die het helpen niet kan laten. Hoe hopelozer de gevallen, hoe meer Lucette zich inspant om de zorg op zich te nemen. Maar haar eindeloze geduld en positieve inslag worden met de komst van Cas zwaar op de proef gesteld. Een verhaal gemaakt door Tjitske Mussche en Richtje Reinsma.


AKTE 2: De juiste keuze

Joop Westerweel is een man van principes. Als pacifist weigert hij belasting te betalen omdat een deel van het geld naar defensie gaat. Zijn vrouw Willy staat vierkant achter hem, ook al moeten ze eens in de zoveel tijd afgedankt meubilair aanschaffen als de belastingdienst -ter compensatie van achterstallige betalingen- weer eens het huis heeft leeggehaald. Met dezelfde compromisloze houding treedt het echtpaar Westerweel de bezetters tegemoet als de Tweede wereldoorlog uitbreekt. Joop richt een vermaarde verzetsgroep op waar Willy aan deelneemt. Honderden mensen danken hun leven aan de groep Westerweel. Maar de dadendrang van Joop en Willy blijft niet zonder gevolgen voor hun kinderen. Een verhaal gemaakt door Bente Hamel

Jair Stein - 23 augustus 2013

# 29. Dieren

Over wat we allemaal over hebben voor dieren. Verhalen over een zieke poes, een dood paard, 40.000 nertsen en een geit zo stoned als een garnaal (beeld: Vivianne Wolters).

Beluister hier de hele uitzending:


INTRO EN AKTE 1: Conchita

Als Mark en Nico haar zien zitten, glimlachend op de markt in Purmerend, zijn ze op slag verliefd. Ze betalen 25 gulden en mogen Conchita meenemen. Maar hoe ingewikkeld het ook blijkt te zijn om een geit te houden in de binnenstad van Amsterdam, het is nog moeilijker om Conchita weer los te laten. Een verhaal gemaakt door Richtje Reinsma en Laura Stek.


AKTE 2: Vrijheid

Mark Kulsdom is niet bijzonder dol op dieren. Honden vindt hij zenuwachtig beesten; de kat die hij ooit leende om van muizen af te komen zag hij zelf ook als een soort grote muis. Maar als je begin twintig bent en sterke principes hebt, is er soms weinig voor nodig om in actie te komen. Mark deed het niet uit dierenliefde, hij deed het omdat het moest. Een verhaal gemaakt door Katinka Baehr.


AKTE 3: Een kwee

Voor huisdieren is het niet altijd duidelijk wat hun plaats is in het gezin. Ze houden het midden tussen een volwaardig familielid en een levend meubelstuk. Dat wordt vooral duidelijk als het dier in kwestie ziek wordt en de eigenaar moet kiezen tussen de spoedkliniek en de vuilstortplaats. En mag de eigenaar hier eigenlijk wel zelf over beslissen? Een verhaal gemaakt door Prosper de Roos, met François de Kok en dierenarts Dineke Winkel.

Met dank aan het Medisch Centrum voor Dieren, Maartje Passon-Vastenburg en Bart Sjollema.


AKTE 4: Dood paard

Op haar dertiende krijgt Katinka haar eigen paard: Tasjka. Zevenentwintig jaar zorgt ze voor het dier en ook als ze met paardenpensioen is, blijft Katinka voor haar afreizen naar het platteland. Op het laatst is Tasjka zo verzwakt dat ze soms niet meer zelf overeind kan komen. Het wordt duidelijk dat het beter is om het dier uit haar lijden te verlossen. Maar wat te doen met Tasjka na haar overlijden? Een verhaal gemaakt door Jair Stein.


Jair Stein - 24 juli 2013

# 28. Kuifje in Afrika

Uitzending: zondag 30 juni 2013, 18.15 uur op radio 1

Prettig politiek incorrecte verhalen van Nederlanders op onmogelijke missies in Afrika.

Beluister hier de hele uitzending:

INTRO: Een goed hart

Historicus Gerbert van der Aa was 24 toen hij op reis ging naar Afrika. Zijn tocht door de Sahara wordt onderbroken door een stel vriendelijke bandieten. Een verhaal gemaakt door Laura Stek.

AKTE 1: Mr. Longbody

Tijdens filmopnames in Zuid-Soedan wordt Jennifer samen met haar cameraman en geluidsman opgepakt door een boomlange man, die zich Mr. Longbody noemt en zegt dat hij van de veiligheidsdienst is. Hij is duidelijk blij met zijn vangst, die hij trots aan zijn vrienden toont. Langzaam wordt duidelijk dat het niet makkelijk zal zijn voor de filmploeg om van hem af te komen. Een verhaal gemaakt door Jennifer Pettersson.

Ondanks alle ellende is de film over de ware motieven van hulpverleners er toch gekomen. Hij heet Ontheemd (Ikon 2008) en is hier te zien.

AKTE 2: De kuil en de diamanten

Het is verrassend eenvoudig om diamanten te vinden. Het enige wat je nodig hebt is een lapje grond in Sierra Leone, een paar mannen die bereid zijn lang en diep te graven en een kok die eten voor ze kan maken. Journaliste Linda Polman, toenmalig correspondent in Sierra Leone, zag hele dorpen en steden in de ban van de diamantkoorts en raakte zelf besmet. Ze besloot zelf een poging te wagen om slapend rijk te worden. Polman vertelde erover voor een live publiek in Echt Gebeurd, het verhalenprogramma in comedycafé Toomler in Amsterdam.

AKTE 3: 20 bakstenen

Van zijn eerste ervaring in Afrika maakte Johan Goossens een briljante cabaretvoorstelling. Hij vertelde er niet bij dat hij er ook een tweede ervaring had opgedaan. In Plots praat hij voor het eerst over zijn pijnlijke pogingen een school te bouwen in Ghana. Een verhaal gemaakt door Jair Stein.

Jair Stein - 27 juni 2013

De winst en het verlies

Nieuwsbericht 6 juni 2013

Vrienden van Plots,

Gisteren (5 juni 2013) heeft Plots de Zilveren Reissmicrofoon gewonnen, de prijs voor het beste radioprogramma van Nederland. Het complete programma is bekroond en wij - de makers- zijn er ontzettend trots op. Tegelijk is de timing bizar. Sinds kort weten we dat Plots eind dit jaar ophoudt te bestaan, een feit dat de Nipkow-jury nog niet ter ore was gekomen. Bovendien werd één dag voor de uitreiking van de Reissmicrofoon duidelijk dat ruim 40% van de banen bij de VPRO Radio verdwijnt, een lot dat ook de presentator / eindredacteur van Plots treft. Deze onwaarschijnlijke combinatie van gebeurtenissen is zo Plotswaardig dat we het met onze luisteraars willen delen op deze site.

Hieronder het juryverslag en de toespraak van Jair Stein, die de prijs namens de makers van Plots in ontvangst nam.

(Op de foto van links naar rechts: Jennifer Pettersson, Esma Linnemann, Jair Stein, Katinka Baehr, Laura Stek en Bente Hamel).

Juryrapport Zilveren Reissmicrofoon 2013

Plots is een programma met onwaarschijnlijke, maar ware verhalen rond één thema. Kleine menselijke verhalen die je raken en aan het denken zetten, waar je mond van openvalt of waar je hardop bij in de lach schiet.

Een nadeel van radiodocumentaires is dat ze, door de realiteit van hun onderwerp, niet altijd tot de verbeelding spreken. De luisteraar hoort knerpend grind waar een studio-interview op zijn plaats zou zijn geweest.

Een nadeel van hoorspelen is dat ze weleens willen weglopen met de maker: geen dialoog is te gek, geen effect wordt geschuwd, geen wending is ondenkbaar. De luisteraar lijdt dan onder een kunstwerk zonder vierde muur, zonder ‘suspension of disbelief’.

Plots van de VPRO is een hybride die van beide vormen de nadelen geraffineerd elimineert en de voordelen uitmuntend combineert. Plots is schitterende vertelradio over ware absurditeiten in het menselijk bestaan.

De jury van de Zilveren Reissmicrofoon is onder de indruk. Van de rijkdom aan levensverhalen die de programmamakers weten aan te boren. Van de ongewone en toch indringende manier waarop de luisteraar wordt meegenomen in de levens van gewone - en soms niet zo gewone - mensen. Van hun openhartigheid. Van de mooie balans tussen objectiviteit en betrokkenheid. En niet in de laatste plaats van de vormgeving: waar nodig indringend en soms zó subtiel.

De makers van Plots gooiden reeds hoge ogen met 1 Minuut en Een grote bruine envelop. Ze schromen niet om te verwijzen naar hun inspiratiebron: This American Life, een reeks radiodocumentaires die waargebeurde levensverhalen uit alle hoeken van de Verenigde Staten laat horen. Maar Plots staat zelfstandig in een lange Nederlandse traditie van vertelradio. Soms dringen herinneringen aan de KRO-klassieker Damokles zich op.

Plots wordt gemaakt door een dozijn mensen en samengesteld door Katinka Baehr en presentator Jaïr Stein. Tot de jaarwisseling was ook Chris Bajema betrokken als maker en presentator. De Zilveren Reiss-nominatie voor Plots is een compliment voor al deze programmamakers én voor alle anderen die dit bijzondere project in de wereld brachten en hopelijk nog lang in leven zullen houden.

Hierbij mogen niet onvermeld blijven: het Mediafonds, de NPO en het unieke Radio 1-ontwikkelplatform Radiolab, dat met Papa Hotel Radio eerder een katalyserende rol speelde in het tot stand komen van dit schitterende format. Hopelijk is Plots een lang en boeiend leven beschoren.

Tot slot. Wie Plots weleens heeft beluisterd, weet dat het programma één onuitwisbare schandvlek kent. In een wereld van ongelimiteerd budget was die allang weggepoetst. En de jury baalt er wel van: één keer per maand?!

Plots is in 2013 uitgeroepen tot winnaar van de Zilveren Reissmicrofoon.

Toespraak van Jair Stein

In 1975 ging deze zelfde Zilveren Reiss microfoon naar de hele VPRO radio. De jury zei toen dat het verdwijnen van andere omroepen een gemis zou zijn, maar het verdwijnen van de vpro radio “ondenkbaar”.

De reactie van de VPRO was kenmerkend voor die tijd: ze verzonnen een eigen ritueel omdat, zo sprak de ceremoniemeester plechtig, “de VPRO radio alleen uitmuntend kan zijn, doordat de kwaliteit van de andere omroepen zo laag is”. Op de dag van de uitreiking werd daarom in de tuin van de VPRO een willekeurige dag radio begraven van de NCRV, om die in het jaar 2000 weer op te graven “om met verbazing terug te luisteren en te genieten van een Hollandse radiodag”.

De legendarische arrogantie van de VPRO is inmiddels verdwenen, en ik denk dat niemand het erg mist. Maar er is veel meer verloren gegaan. Wie nu een graf voor de radio graaft, weet wat er in ligt. Plots, zojuist bekroond als het beste radioprogramma van Nederland bestaat straks niet meer, het is al opgegeven. Net als Labyrint, Studio Idzerda, Brands met Boeken, Villa VPRO en ons andere prijswinnende project 1 Minuut. Op Radio 6 gaan nog meer titels verdwijnen. De radio zonder VPRO blijkt ineens heel goed denkbaar.

Het Mediafonds dat ons zo ongelofelijk heeft gesteund, zal straks ook niet meer bestaan; de doodsteek voor vernieuwende radio.

De briljante makers die deze prijs ontvangen, vanaf nu de beste radiomakers van Nederland, zoals Katinka Baehr, Esma Linnemann, Jennifer Pettersson, Chris Bajema, Laura Stek, Bente Hamel, Stef Visjager, Tjitske Mussche en vele anderen die deze prijs ontvangen, zullen straks niet of nauwelijks van radio kunnen rondkomen. En zelf kreeg ik gisteren eveneens mijn ontslag aangezegd, net als programmamaker Jaap Boots van de JaBo Gumbo-show, die zojuist voor zijn werk een eervolle vermelding kreeg.

Maar dat is niet het ergste. Alle mensen die hun pijnlijke, onwaarschijnlijke verhalen met ons hebben gedeeld, die zoveel zeggen over hoe wij in elkaar zitten en hoe onze samenleving werkt, die mensen zullen straks niet meer te horen zijn op de radio.

Deze prijs is een bekroning op ons werk. We zijn er ongelofelijk trots op. Maar het is vooral een aandenken, aan alles van waarde op de Nederlandse radio, dat eind dit jaar begraven wordt.

Maar het is nog niet te laat. De radio-intekening is nog niet definitief en Plots bestaat nog. Kijk op onze site en luister naar onze programma’s over Weldoeners, Thuiskomen, Verdwijnen of de Familie Omerovic. Programma’s waar we talloze malen voor genomineerd zijn en waar we zulke geweldige reacties op krijgen. Laat het beste radioprogramma van Nederland niet verdwijnen!

Jair Stein - 6 juni 2013

# 27. De diagnose en het medicijn

Uitzending: zondag 26 mei 2013, 18:15 op radio 1

Verhalen over de liefde voor een pil, schilderijen op recept en gezonde mensen die gek gemaakt worden door hun psychiater. (foto: Prosper de Roos).

Beluister hier de hele uitzending:


INTRO: Mijn vriend Lanoxin

Gijs heeft een aangeboren long- en hartafwijking, een diagnose met slechte vooruitzichten. Omdat zijn leven ervan afhangt, heeft hij een bijzondere, bijna intieme band met zijn medicijnen. Een verhaal gemaakt door Tjitske Mussche.

AKTE 1: Nr 35. Ondergaande Zon-Zee

Johan Borgman (✝ 1976) maakte in zijn leven meer dan 400 zeegezichten. Hij gaf deze schilderijen in bruikleen aan mensen die het nodig hadden voor hun gezondheid. Een verhaal gemaakt door Prosper de Roos over een excentrieke schilder en golven als medicijn.


AKTE 2: Een psychiatrisch geval

Twee jaar geleden vertelde onze researcher Esma in Plots (aflevering Het systeem) over haar vader Frits Linnemann. Hij was opgegeven door de Nederlandse artsen, maar in België wilden ze hem nog wél behandelen. Die behandeling sloeg aan, tenminste voor een paar jaar. Toen we het programma uitzonden was Frits nog in leven. Maar niet lang daarna is Esma’s vader alsnog overleden. En dat is waar dit verhaal begint, toen Esma zelf ziek werd; ziek van een diagnose. Een verhaal over gezonde mensen die gek gemaakt worden door hun psychiater, de kalmerende werking van zelf voorgeschreven pillen en de bijwerkingen van het psychiatrisch handboek, de DSM. Makers: Esma Linnemann en Jair Stein.

Jair Stein - 24 mei 2013