+f(png)/image.png)
De winst en het verlies
Vrienden van Plots,
Gisteren (5 juni 2013) heeft Plots de Zilveren Reissmicrofoon gewonnen, de prijs voor het beste radioprogramma van Nederland. Het complete programma is bekroond en wij - de makers- zijn er ontzettend trots op. Tegelijk is de timing bizar. Sinds kort weten we dat Plots eind dit jaar ophoudt te bestaan, een feit dat de Nipkow-jury nog niet ter ore was gekomen. Bovendien werd één dag voor de uitreiking van de Reissmicrofoon duidelijk dat ruim 40% van de banen bij de VPRO Radio verdwijnt, een lot dat ook de presentator / eindredacteur van Plots treft. Deze onwaarschijnlijke combinatie van gebeurtenissen is zo Plotswaardig dat we het met onze luisteraars willen delen op deze site.
Hieronder het juryverslag en de toespraak van Jair Stein, die de prijs namens de makers van Plots in ontvangst nam.
(Op de foto van links naar rechts: Jennifer Pettersson, Esma Linnemann, Jair Stein, Katinka Baehr, Laura Stek en Bente Hamel).
Juryrapport Zilveren Reissmicrofoon 2013
Plots is een programma met onwaarschijnlijke, maar ware verhalen rond één thema. Kleine menselijke verhalen die je raken en aan het denken zetten, waar je mond van openvalt of waar je hardop bij in de lach schiet.
Een nadeel van radiodocumentaires is dat ze, door de realiteit van hun onderwerp, niet altijd tot de verbeelding spreken. De luisteraar hoort knerpend grind waar een studio-interview op zijn plaats zou zijn geweest.
Een nadeel van hoorspelen is dat ze weleens willen weglopen met de maker: geen dialoog is te gek, geen effect wordt geschuwd, geen wending is ondenkbaar. De luisteraar lijdt dan onder een kunstwerk zonder vierde muur, zonder ‘suspension of disbelief’.
Plots van de VPRO is een hybride die van beide vormen de nadelen geraffineerd elimineert en de voordelen uitmuntend combineert. Plots is schitterende vertelradio over ware absurditeiten in het menselijk bestaan.
De jury van de Zilveren Reissmicrofoon is onder de indruk. Van de rijkdom aan levensverhalen die de programmamakers weten aan te boren. Van de ongewone en toch indringende manier waarop de luisteraar wordt meegenomen in de levens van gewone - en soms niet zo gewone - mensen. Van hun openhartigheid. Van de mooie balans tussen objectiviteit en betrokkenheid. En niet in de laatste plaats van de vormgeving: waar nodig indringend en soms zó subtiel.
De makers van Plots gooiden reeds hoge ogen met 1 Minuut en Een grote bruine envelop. Ze schromen niet om te verwijzen naar hun inspiratiebron: This American Life, een reeks radiodocumentaires die waargebeurde levensverhalen uit alle hoeken van de Verenigde Staten laat horen. Maar Plots staat zelfstandig in een lange Nederlandse traditie van vertelradio. Soms dringen herinneringen aan de KRO-klassieker Damokles zich op.
Plots wordt gemaakt door een dozijn mensen en samengesteld door Katinka Baehr en presentator Jaïr Stein. Tot de jaarwisseling was ook Chris Bajema betrokken als maker en presentator. De Zilveren Reiss-nominatie voor Plots is een compliment voor al deze programmamakers én voor alle anderen die dit bijzondere project in de wereld brachten en hopelijk nog lang in leven zullen houden.
Hierbij mogen niet onvermeld blijven: het Mediafonds, de NPO en het unieke Radio 1-ontwikkelplatform Radiolab, dat met Papa Hotel Radio eerder een katalyserende rol speelde in het tot stand komen van dit schitterende format. Hopelijk is Plots een lang en boeiend leven beschoren.
Tot slot. Wie Plots weleens heeft beluisterd, weet dat het programma één onuitwisbare schandvlek kent. In een wereld van ongelimiteerd budget was die allang weggepoetst. En de jury baalt er wel van: één keer per maand?!
Plots is in 2013 uitgeroepen tot winnaar van de Zilveren Reissmicrofoon.
Toespraak van Jair Stein
In 1975 ging deze zelfde Zilveren Reiss microfoon naar de hele VPRO radio. De jury zei toen dat het verdwijnen van andere omroepen een gemis zou zijn, maar het verdwijnen van de vpro radio “ondenkbaar”.
De reactie van de VPRO was kenmerkend voor die tijd: ze verzonnen een eigen ritueel omdat, zo sprak de ceremoniemeester plechtig, “de VPRO radio alleen uitmuntend kan zijn, doordat de kwaliteit van de andere omroepen zo laag is”. Op de dag van de uitreiking werd daarom in de tuin van de VPRO een willekeurige dag radio begraven van de NCRV, om die in het jaar 2000 weer op te graven “om met verbazing terug te luisteren en te genieten van een Hollandse radiodag”.
De legendarische arrogantie van de VPRO is inmiddels verdwenen, en ik denk dat niemand het erg mist. Maar er is veel meer verloren gegaan. Wie nu een graf voor de radio graaft, weet wat er in ligt. Plots, zojuist bekroond als het beste radioprogramma van Nederland bestaat straks niet meer, het is al opgegeven. Net als Labyrint, Studio Idzerda, Brands met Boeken, Villa VPRO en ons andere prijswinnende project 1 Minuut. Op Radio 6 gaan nog meer titels verdwijnen. De radio zonder VPRO blijkt ineens heel goed denkbaar.
Het Mediafonds dat ons zo ongelofelijk heeft gesteund, zal straks ook niet meer bestaan; de doodsteek voor vernieuwende radio.
De briljante makers die deze prijs ontvangen, vanaf nu de beste radiomakers van Nederland, zoals Katinka Baehr, Esma Linnemann, Jennifer Pettersson, Chris Bajema, Laura Stek, Bente Hamel, Stef Visjager, Tjitske Mussche en vele anderen die deze prijs ontvangen, zullen straks niet of nauwelijks van radio kunnen rondkomen. En zelf kreeg ik gisteren eveneens mijn ontslag aangezegd, net als programmamaker Jaap Boots van de JaBo Gumbo-show, die zojuist voor zijn werk een eervolle vermelding kreeg.
Maar dat is niet het ergste. Alle mensen die hun pijnlijke, onwaarschijnlijke verhalen met ons hebben gedeeld, die zoveel zeggen over hoe wij in elkaar zitten en hoe onze samenleving werkt, die mensen zullen straks niet meer te horen zijn op de radio.
Deze prijs is een bekroning op ons werk. We zijn er ongelofelijk trots op. Maar het is vooral een aandenken, aan alles van waarde op de Nederlandse radio, dat eind dit jaar begraven wordt.
Maar het is nog niet te laat. De radio-intekening is nog niet definitief en Plots bestaat nog. Kijk op onze site en luister naar onze programma’s over Weldoeners, Thuiskomen, Verdwijnen of de Familie Omerovic. Programma’s waar we talloze malen voor genomineerd zijn en waar we zulke geweldige reacties op krijgen. Laat het beste radioprogramma van Nederland niet verdwijnen!
Mooi gesproken Jair.
Toen wij 1998 de Reiss wonnen voor NPS/VPRO’s Supplement, heeft Paul Witteman toen ongenadig hard uitgehaald naar eenzelfde verschraling die rond die tijd opgang deed (in ons geval leek de Reiss onze redding voor ten minste één jaar). Ik kan die speech helaas niet meer vinden, maar die zou als opgraving ook interessant zijn…
Sterkte, jullie allemaal!
Comment door Arno Peeters - 6 juni 2013 - 15:33
Het kan niet zo zijn dat Plots juist nu moet stoppen. Het is terecht beloond met de Zilveren Reissmicrofoon en ik kan me niet voorstellen dat de VPRO nu niet alles op alles zet om dit relatief jonge en unieke pareltje van de Nederlandse radio in leven te laten.
Comment door Sicco - 6 juni 2013 - 15:46
Niet lang nadat ik ik de haast iconische uitzending Weldoeners van Plots bij toeval had beluisterd - en helemaal verkocht was- ontmoette ik jou en Jennifer op een feest op landgoed Thedingsweert in Tiel. Sinds de Weldoeners zorgde ik als het even kon om zondagavond 18.00 uur voor de radio te zitten. Waar dan ook. De ontmoeting met jullie bevestigde nogmaals dat wat van het programma’s afspat; dit programma wordt met hart en ziel gemaakt! Radio pur sang! Kleine grootse verhalen! Hartslag van de samenleving! Plots heeft bestaansrecht. Nee, bestaansplicht!
Comment door Suzan Kleuskens - 6 juni 2013 - 18:05
Het Juryrapport van de Reissmicrofoon uit 1975 waar Jair melding van maakt, is te lezen op het Radioarchiefweblog. Jair citeert de Reiss jury niet helemaal correct, het juiste citaat is: “Terwijl het wegvallen van verschillende programma’s van diverse omroepen een verlies zou zijn, is de Nederlandse radio anno 1975 zonder VPRO volstrekt ondenkbaar.”
Ook zijn de banden van die 24 uur NCRV radio te beluisteren. Ze zijn opgegraven toen de VPRO verhuisde naar de nieuwe locatie op het mediapark.
zie:
http://weblogs.vpro.nl/radioarchief/category/ncrv-radiodag-11-9-1975/
Comment door Nienke Feis - 6 juni 2013 - 18:25
Hi Jaïr,
Jij en je team bedankt voor de opzienbarende radio. Ik zal het straks missen. Veel sterkte!
Comment door Marijn - 6 juni 2013 - 18:53
Als de VPRO mij als radioliefhebber in de steek laat dan laat ik haar in de steek en al mijn vrienden gaan mee. Ik ben lid van de VPRO sind 1968 juist voor haar Radio. TV kan me niets schelen. Mijn lidmaatschapgeld met gids en mijn maandelijkse extra bijdrage blijkt nu weggegooid geld te zijn.
Bah schande!
Comment door Haije Weldaon - 7 juni 2013 - 01:22
Wat terecht dat Plots de Zilveren Reiss microfoon wint!
Wat vreselijk spijtig dat Plots moet stoppen!
Comment door Gilles Michels - 9 juni 2013 - 10:06
Het zou mooi zijn, maar vooral zeer gewenst, als de man of vrouw die hiertoe kan besluiten, zachtjes sorry zegt (vooral niet hard!) en het beste radioprogramma van Nederland een bijpassende plek geeft in het uitzendschema van komend seizoen. Omdat regels noodzakelijk zijn en verandering vaak leidt tot vooruitgang, maar je nooit nooit nooit je boerenverstand daaraan mag opofferen.
Comment door Eric Arends - 10 juni 2013 - 15:52
Heel hartelijk dank voor jullie toewijding en prachtige werk. Zorg er tenminste voor dat wat jullie tot dusver maakten voor altijd op het internet te horen zijn.
Comment door Sjoerd - 11 juni 2013 - 10:08
Wat is het volkomen onbegrijpelijk dat de VPRO een van de beste programma’s die er zijn, weggooit! Vreselijk pijnlijk voor de VPRO, de makers en de trouwe luisteraars dat er blijkbaar onvoldoende tijd, geld en aandacht zijn voor zulke juwelen. En wat goed van de Zilveren Reissmicrofoon! Dit is een bizar samengaan van uitersten; als het drama betrof, zou het domweg te corny zijn.
Ik geniet altijd geweldig van Plots en ben heel blij met wat jullie allemaal gemaakt hebben en maken. Ik hoop dat jullie op de een of andere manier voort kunnen pionieren en we nog veel moois van jullie mogen horen.
Comment door Janna - 12 juni 2013 - 10:18
Wat heb ik genoten van Plots! Voor ik met een vriendin van Schoorl naar Rome ging fietsen had ik alle verhalen gedownload en er ging geen avond voorbij zonder te luisteren naar drie waargebeurde verhalen. Vermoeid van het fietsen vielen we bijna in slaap bij de mooie stemmen en de vaak prachtige verhalen.
Onvoorstelbaar dat het programma wegbezuinigd wordt!!!
Comment door Nel Mul - 13 juni 2013 - 17:20
Sinds ik een auto heb waarmee ik podcasts op mijn iPhone kan beluisteren, heeft Plots veel lange autoritten voorbij doen vliegen. Onlangs nog stond ik na anderhalf uur stil op de oprit voor mijn eigen huis, te geboeid om het verhaal waarnaar ik luisterde te onderbreken. Ik hoorde een mevrouw van in de tachtig vertellen hoe ze van plan was een eind aan haar leven te maken. Ze las een afscheidsbrief voor aan haar poes, die haar zo tot troost was geweest. Kippenvelradio. Ik hoop op een doorstart van Plots. Waar dan ook.
Comment door Katja - 14 juni 2013 - 16:40
Wat een slechte week; eerst hoorde ik dat studio Idzerda moet stoppen en nu gaat Plots ook verdwijnen. Dan maar geen (te dure)straaljagers of hogesnelheidstreinen. Radio met inhoud willen we! Potverdikkie…..
Ben een echte podcast luisteraar. Er staan gemiddeld 200 radio programma’s op mijn mp3 speler. De hele wereld onder een knop. Prachtige docu’s waaronder veel vpro radio! Ik ga de vpro missen……
Comment door wouter - 14 juni 2013 - 21:02
Beste mensen,
Ironisch genoeg hoorde ik pas van het bestaan van Plots via het bericht dat Plots verdwijnt. Onmiddelijk verslaafd aan die mooie verhalen!
Oneerlijk en dom dat het ophoudt.
Ik vind jullie programma prachtig en zou ook bereid zijn om ervoor te betalen, hoewel ik snap dat dat niet bij de publieke omroep hoort
Maar dit is te mooi om te verdwijnen.
Heel veel succes ik hoop dat er een manier gevonden wordt
Comment door Corline - 15 juni 2013 - 10:47
de kleine menselijke en zo belangrijke maat moet verdwijnen voor
een rucksichtlose sanering.
Verhalen die je nopen tot nadenken c.q. reflectie.
Wie het kleine niet eert is de VPRO niet weerd
Dood , dood , dood, dood, dood zonde
Comment door bernard - 15 juni 2013 - 12:22
Dat het stelletje randdebielen dat bij de VPRO op dit moment de scepter zwaait snel van hun voetstuk in de onmetelijke diepte van hun eigen onbenul mogen kukelen! Voordat de woorden VPRO en kwaliteit elkaar niet meer herkennen! Als Maxim Hartman de nieuwe norm gaat zetten omdat die wel een paar filmpjes met rare beesten en dikke billen van het internet kan plukken en we dit laten gaan????!!!!!!!, dan ben ik sprakeloos ……
Comment door Masja - 29 juni 2013 - 11:07
Ik begrijp dat Plots het schralere budget van de VPRO over de rand duwt. Dat gelooft toch niemand? Maar jammer blijft het.
Voor mooie radio. En de luisteraar.
Comment door Bob Lagaaij - 29 juni 2013 - 11:11
Van harte Gefeliciteerd , maar wat dubbelzinnig een mooie prijs winnen en daarna horen dat alles stopt geen woorden voor ..
Comment door Annie van Es - 29 juni 2013 - 11:15
Vreselijk dat het mooiste radioprogramma sinds jaren ophoudt te bestaan. Ik beluister en herbeluister elke uitzending tijdens lange autoritten of gewoon thuis op de bank. VPRO onwaardig om zo’n geweldig programma te schrappen.
Comment door maurice - 29 juni 2013 - 12:20
Beste Plotsmakers,
Sinds het nieuws over jullie triomf en ondergang, ben ik eigenlijk met stomheid geslagen. Hoe kan dit nu? En hoe moet de radio nu verder? Alleen nog sport-sport-sportreportages, of opgewonden standjes die per se de eerste willen zijn die ‘hotnews’ over wat dan ook willen brengen, of nog een programma waarin je buurman of de werkster hun mening mogen ventileren?
Het lijkt me al met al het einde van het bestaansrecht van de VPRO als juist deze oproep originele- en oorspronkelijke kwaliteitsprogramma’s schrapt.
Sterkte en eigenlijk ik reken erop dat ik jullie toch weer ergens tegen ga komen, weer bij de VPRO of elders. Jullie kunnen niet gemist worden!
Comment door Hanneke Klint - 29 juni 2013 - 13:10
Helemaal verslingerd zijn we, aan Plots.
Plots geeft radio weer bestaansrecht, buiten de stroperige brij van hits, hits, hits.
En nu verdwijnt het als een kind met het badwater.
Zonde! Schande!
Comment door Boris de Jong - 29 juni 2013 - 14:55
nee toch! waarom moet de enige omroep waar ik graag naar luister zowat verdwijnen.Er gaat al zoveel weg ik houd het allemaal niet meer bij.”Alles van waarde is weerloos ”
dat zinnetje komt nu bij mij op, en zo voelt het ook.Heel veel sterkte en de strijd is misschien nog niet gestreden.groet Marianne
Comment door marianne - 29 juni 2013 - 21:03
Martien Middelman (hoofd ledenservice) gaf, op mijn indringend gevraag: ,,Wat nu?” als antwoord door (hij kon mijn vraag niet zelf beantwoorden) ,,Voor Plots zoeken we nog een oplossing en daarop hebben we goede hoop”. Of daarmee Jair zijn baan ook behoudt is niets gezegd.
Ik ben benieuwd.
Groetje Ben.
Comment door Haije Weldaon - 29 juni 2013 - 22:26
Kwaliteit heeft altijd bestaansrecht. Wat gebeurt er als - laat ik gokken - zo’n 20.000 radiofans 100 euro per jaar inleggen voor kwaliteitsradio? (Wellicht idioot, maar ik heb het er zelf voor over) Wat kun je met een budget van 2 miljoen via internet? Wellicht is het tijd om de dure frequenties te laten voor wat het is en, onafhankelijk van de politiek, stabiel verder te gaan. Ik bied me hierbij direct al aan als vrijwilliger!
Jair & co, proficiat! Er komt een vervolg, dat kan niet anders … in welke vorm dan ook.
Comment door Bart Vermeulen - 30 juni 2013 - 15:50
lieve, beste, geachte, geweldige, creatieve, liefdevolle..Jair én medewerkers,
Plots missen? Dat is onmogelijk. Als luisteraar stel je je in op eens per maand (ééns), wat, WAT in ’s Hemels naam kan er belangrijker zijn om die nauwelijks drie kwartier ánders in te vullen?
En wie is er zo BELANGRIJK dattie de redactie van Jair kan overnemen?..
Gefeliciteerd met de Zilveren Reismicrofoon; een mooie erkenning.
Als ik iets kan doen…?… ik hoor het van jullie
hartelijke groet, carolien
Comment door carolien - 30 juni 2013 - 19:21
wat ontzettend jammer dat Plots verdwijnt!
Iedere maand, kijk ik al halverwege uit naar de volgende Plots.
En realiseer me dat ik nog 2 weken moet wachten.
Maar dat wachten wordt altijd beloond.
Hoe lang moet ik straks wel niet wachten tot ik ooit weer van dit soort verhalen hoor???
Ik vrees HEEEEL LANG.
Hartelijke groet
Stefan van Wieringen
Comment door Stefan van Wieringen - 1 juli 2013 - 09:33
Hoe kunnen mensen toch besluiten om het allerbeste allermooiste meest ontroerende programma dat er is zomaar te laten stoppen??? Ik heb er geen woorden voor.
Comment door Yvonne - 8 juli 2013 - 21:19
Ik ga met groot genoegen de laatste aflevering beluisteren. Niet omdat jullie stoppen, maar omdat ik echt prachtige verhalen vind. Jullie staan aan de juiste kant van de respectlijn, oftewel: Jullie gaan goed met de mensen om, hoe wonderlijk de verhalen ook zijn. Chapeau!
Comment door maartje folkeringa - 25 juli 2013 - 14:45
Prijswinnaars feliciteren en sterkte wensen tegelijk, wonderlijk. En helaas waargebeurd. Ik begrijp echt helemaal niets van deze keuze en luister via podcast nog vaak in de auto een tweede keer en soms derde keer. Dit programma stijgt ver boven al het radiogeweld uit. Ik vind het dan ook ongelofelijk terecht dat jullie in de prijzen zijn gevallen en ongelofelijk jammer dat het stopt.
Comment door Meerman - 4 augustus 2013 - 09:33
Radio1 gaat in het nieuwe jaar dus weer minder aan. Men is er de weg en, erger, het juiste ‘radiohart’ kwijt. Je hoort slechts nog ‘als een mitrailleur’ pratende presentatoren die oppervlakkig door teveel onderwerpen ‘racen’. Het is omroepbreed verworden tot m.i. uiterst vluchtige en vaker overbodige ‘plaatje praatje’ radio. Met een eenzijdige focus op de concurrentiepositie en de laatste nieuwshypes. Dat de Villa verdwijnt vind ik overigens prima, ook dat vond ik de laatste jaren vooral tenenkrommende ‘oudlinkse’ en oubollige ‘museumradio’ voor liefhebbers van GroenLinks en D66. Wat ik intussen ook al niet meer ben. Tijden veranderen soms snel.
Maar dat Plots b.v. niet juist een extra aflevering kreeg en Idzerda dan eentje minder vind ik dom en triest. Programma’s die overigens ook nu vaak lijden onder ‘inbrekende sportterreur’. De VPRO staat qua binnenlands nieuws en actualiteiten al langer niet meer in de voorhoede van Nederland. Maar Plots en Idzerda hielden voor mij tenminste nog iets van het oude ‘radiovaandel’ hoog. Overigens verdwijnt het Radioarchief ook al. Evenals andere oude sites waar de VPRO liefdevol de toegankelijkheid in ere hield. Nu worden we verwezen naar ‘ruwe’ want ongemonteerde uitzendingen in notabene Itunes. Van een bedrijf dat ook al veel glans verloor. Ik heb nog snel veel mooie oude radio gedownload.
Maar terug naar Plots. Zo zuur hebben makers en luisteraars het zelden gegeten. Wat een ‘timing’..Ik wens alle makers toch inspiratie bij het maken van de laatste afleveringen. En veel sterkte bij het zoeken naar ander werk. Is het niet eens tijd voor een (internet) zender waar ‘oude radio tradities’ die de omroepen bij het grof vuil zetten nog wel een ruime plaats krijgen? Weg van het doorgeslagen rendementsdenken en overtrokken management van de gestaag minder belangrijk wordende publieke omroep?
Comment door Richard - 10 augustus 2013 - 16:29
Beste makers van Plots,
Het moet me warm van het hart hoe graag ik naar jullie programma luister en hoe bijzonder het ook vandaag weer was.
De werkelijkheid zoals ze is: verbijsterend, schrijnend en ook weer hartverwarmend wanneer mensen oprecht hun verhaal doen.
Veel herkenning in het tweede verhaal over de man met de oorlogsheld als vader. Mijn ex-man had een soortgelijke geschiedenis, hoewel zijn vader een iets minder bekende held was. In de volgende generaties is de oorlog nog steeds onder ons…
Wat jullie betreft is het ongelooflijk dat de VPRO jullie programma de deur uit doet. Ik ben een groot deel van mijn leven lid van die club geweest, ondanks het feit dat ik geen TV had en heb, want liever radio luister en dan liefst naar de programma’s waar men mensen laat uitspreken. Ik krijg nu het idee dat mijn radio binnenkort ook wel de deur uit kan aangezien alles wat kwaliteit heeft weggesaneerd wordt.
Ik hoop dat jullie kans zien om je talenten en creativiteit toch vorm te blijven geven en de mensen te bereiken die dit waarderen.
Dank voor alle mooie uren radio!
Comment door Nelia - 25 augustus 2013 - 19:13